Η προέλευση του ονόματος των Βοιωτών

Το απόσπασμα αυτό του Ευφορίωνα από τη Χαλκίδα αφορά την ετυμολογία του ονόματος του Βοιωτού, μάντη και γενάρχη των Βοιωτών. Οι αρχαίοι ετυμολογούσαν το όνομα της Βοιωτίας από τη λέξη βοώτης (= γεωργός που χρησιμοποιεί βόδια, ζευγολάτης) και θεωρούσαν ότι Βοιωτία σημαίνει «τόπος βοδιών». Στο απόσπασμά μας η ετυμολογία  θεμελιώνεται με την παράθεση ενός μύθου, σύμφωνα με τον οποίο ο μυθικός γενάρχης των Βοιωτών, ο Βοιωτός, πήρε το όνομά του από το γεγονός ότι η μητέρα του τον άφησε έκθετο ανάμεσα στα βόδια του πατέρα της. Η μητέρα στο απόσπασμά μας ονομάζεται Άρνη, μια κόρη του Αιόλου. Όταν γέννησε δίδυμα από τον Ποσειδώνα, τον Βοιωτό και τον Αίολο, τα άφησε έκθετα, από το φόβο του πατέρα της, βάζοντάς τα στα βουστάσια του Αιόλου. Σε άλλη παραλλαγή του μύθου η μητέρα των παιδιών ονομάζεται Μελανίππη. Στην παραλλαγή αυτή, όταν ο παππούς Αίολος βρήκε τα παιδιά στο βουστάσιο, νόμισε ότι γεννήθηκαν ως τέρατα από τα βόδια και θέλησε να τα σκοτώσει. Τελικά η μητέρα τους αποκάλυψε ότι ήταν δικά της παιδιά, για να τα σώσει. Ο μύθος αυτός υπήρξε το θέμα της χαμένης τραγωδίας του Ευριπίδη Μελανίππη η σοφή.

            Για να 'ναι μάντης ανάμεσα στου Βοιωτού τους γόνους, 

            από τον Ποσειδώνα δαμασμένη τον γέννησε η Άρνη  

            και Βοιωτό τον αποκάλεσε. Έτσι τον είπαν οι βοσκοί,

            αφού στων πατρικών βοδιών τους στάβλους η μάνα του τον άφησε.