AULUS GELLIUS
NOCTES ATTICAE
(13.5.1-12)
"Όταν ο
φιλόσοφος Αριστοτέλης κόντευε πια σχεδόν τα 62 του χρόνια, ήταν άρρωστος και
αδύναμος στο σώμα και είχε μικρή ελπίδα για ζωή. Τότε όλο το πλήθος των μαθητών
του τον πλησίασε, παρακαλώντας και ικετεύοντας να διαλέξει ο ίδιος διάδοχο της
θέσης και της διδασκαλίας του. Μ’ αυτόν το διάδοχο θα μπορούσαν να συνεργαστούν
μετά το θάνατό του όπως και με τον ίδιο τον Αριστοτέλη, με σκοπό να ολοκληρώσουν
και να καλλιεργήσουν τη μελέτη των διδασκαλιών, με τις οποίες εμποτίστηκαν από
αυτόν. Υπήρχαν τότε πολλοί σπουδαίοι άνθρωποι στη σχολή του, αλλά ξεχώριζαν
δύο, ο Θεόφραστος και ο Εύδημος. Αυτοί ξεπερνούσαν τους άλλους στην ευφυΐα και
τη γνώση. Ο ένας ήταν από τη Λέσβο, ο Eύδημος όμως
από τη Ρόδο. Ο Αριστοτέλης απάντησε ότι θα γινόταν αυτό που ήθελαν, όταν θα
ήταν πρόσφορο για τον ίδιο.
Μετά από λίγο χρόνο, όταν εκείνοι οι
ίδιοι, οι οποίοι τον παρακάλεσαν να ορίσει καινούργιο αρχηγό (της σχολής), ήταν
παρόντες, τους είπε ότι το κρασί, το οποίο έπινε τότε, δεν ταίριαζε με την
κατάσταση της υγείας του, αλλά ήταν ανθυγιεινό και στυφό. Γι’ αυτό το λόγο
έπρεπε να αναζητήσουν κάποιο εξωτικό κρασί, είτε από τη Ρόδο είτε από τη Λέσβο.
Τους ζήτησε να του εξασφαλίσουν και τα δύο είδη κρασιού και είπε ότι θα
χρησιμοποιήσει εκείνο που θα τον ευχαριστούσε περισσότερο. Πήγαν, τα
αναζήτησαν, τα βρήκαν και τα έφεραν. Τότε ο Αριστοτέλης ζήτησε το κρασί από τη
Ρόδο, το δοκίμασε και είπε: «Δυνατό, μα τον Ηρακλή, και τερπνό κρασί». Μετά
ζήτησε το κρασί από τη Λέσβο και, όταν το δοκίμασε κι αυτό, είπε: «Και τα δύο
είναι πολύ καλά, αλλά πιο τερπνό το κρασί της Λέσβου». Όταν το είπε αυτό,
κανείς δεν είχε αμφιβολία ότι με εκείνα τα λόγια είχε διαλέξει με λεπτό και
διακριτικό τρόπο τον διάδοχό του και όχι κρασί. Αυτός ήταν ο Θεόφραστος από τη
Λέσβο, άνθρωπος με ξεχωριστή χάρη στο λόγο όπως και στη ζωή του. Έτσι, όχι πολύ
μετά την αναχώρηση του Αριστοτέλη από τη ζωή, όλοι συνέρρευσαν κοντά στο
Θεόφραστο".