O Γιλγαμές στο Δάσος των Κέδρων

Σε πινακίδα του τέλους του 18ου αιώνα π.Χ. που είχε χρησιμοποιηθεί για σχολική εξάσκηση και ανακαλύφθηκε στην τοποθεσία Ishchali, την αρχαία πόλη Nerebtum, στον ποταμό Diyala, ανατολικά της Βαγδάτης, βρέθηκε χαραγμένο τμήμα του μυθικού κύκλου του Γιλγαμές. Ο ήρωας μαζί με τον φίλο του Ενκιντού έχουν νικήσει το πνεύμα Χουβάβα που φύλαγε ένα δάσος με κέδρους.[1] Ο Ενκιντού παρακινεί τον Γιλγαμές να σκοτώσει άμεσα τον Χουβάβα, ενώ ο ήρωας επιθυμεί να εξολοθρεύσει τις «αύρες» του Χουβάβα, δηλαδή φωτεινές υπερφυσικές δυνάμεις που ο Χουβάβα φορούσε για προστασία. Ο Ενκιντού του λέει ότι αυτό μπορεί να το κάνει εύκολα αργότερα. Οι ήρωες σκοτώνουν τον Χουβάβα και τον υπηρέτη του και μετά τις επτά αύρες. Στη συνέχει καταλύουν την ιερότητα του ιερού δάσους κόβοντας τους κέδρους:[2]

Είπε ο Ενκιντού στον Γιλγαμές:

«Χτύπα τον Χουβάβα, το τέρας, που οι θεοί σου το απεχθάνονται.

Γιατί, φίλε μου, του δείχνεις έλεος;»

Είπε ο Γιλγαμές στον Ενκιντού:

«Τώρα, φίλε μου, πρέπει να επιβάλουμε τη νίκη μας.

Οι αύρες ξεγλιστρούν στο σύδεντρο,

οι αύρες ξεγλιστρούν, η λάμψη τους λιγοστεύει»

Είπε ο Ενκιντού στον Γιλγαμές:

«Φίλε μου, είναι σαν να πιάνεις ένα πουλί. Πού θα παν τα πουλάκια του;

Ας ασχοληθούμε με τις αύρες μετά,

καθώς τα «πουλάκια» θα τρέχουν πέρα δώθε στο σύδεντρο.

Χτύπα τον ξανά, σκότωσε μαζί και τον υπηρέτη του»

Ο Γιλγαμές άκουσε τον λόγο του φίλου του.

Πήρε το πελέκι στα χέρια του,

τράβηξε το μαχαίρι από τη ζώνη του.

τον χτύπησε στον σβέρκο.

Ο φίλος του ο Ενκιντού του έδινε θάρρος.

[Ο Χουβάβα] έπεσε, έπεσε.

Οι ρεματιές γέμισαν με το αίμα του.

Χτύπησε τον Χουβάβα, τον φύλακα, και τον έριξε στο έδαφος.,

για δυο λεύγες μακριά…

Μαζί σκότωσε [και τον υπηρέτη του].

Το δάσος [                   ].

Σκότωσε το τέρας, τον φρουρό του δάσους,

στην κραυγή του οποίου σκίστηκαν οι κορυφές του Σίριου[3] και του Λίβανου.

[           ] τα βουνά σείστηκαν,

[           ] όλες οι πλαγιές ρίγησαν.

Σκότωσε το τέρας, τον φρουρό του δάσους,

το σπασμένο [             ].

Μόλις σκότωσε και τις επτά αύρες,

το πολεμικό δίχτυ που ζύγιζε δύο τάλαντα, το μαχαίρι των οχτώ ταλάντων,

σήκωσε το βάρος δέκα ταλάντων

και κατέβηκε να καταστρέψει το δάσος.

Ανακάλυψε τη μυστική κατοικία των θεών.

O Γιλγαμές έκοβε τα δέντρα, ο Ενκιντού διάλεγε την ξυλεία.

Είπε ο Ενκιντού στον Γιλγαμές:

«Γιλγαμές χτύπα τον κέδρο»…

 [Η μετάφραση βασίζεται στο βιβλίο του Andrew George, The Epic οf Gilgamesh, Penguin Classics, 1999]

---

[1] Ο Humbaba (ασσυριακή ορθογραφία) ή επίσης Huwawa (σουμεριακή ορθογραφία) ήταν ένας τερατώδης γίγαντας, ο οποίος ανατράφηκε από τον Ούτου, τον Ήλιο. Ο Humbaba ήταν ο φύλακας του Δάσους των Κέδρων, όπου έζησαν οι θεοί με τη θέληση του θεού Ενλίλ, ο οποίος χρησιμοποίησε τον Humbaba ως απειλή για τους ανθρώπους.

[2] Είναι φανερό ότι πίσω από το επεισόδιο κρύβονται ιστορικές αναμνήσεις από επιδρομές στα βουνά του Λιβάνου για ξυλεία, την οποία δεν διέθετε η Μεσοποταμία.

[3] Το όρος Ερμών, τμήμα της οροσειράς του Αντιλίβανου, στα σύνορα Συρίας και Ισραήλ. Σίριον ή Σανιώρ το αποκαλούσαν οι Φοίνικες και Σανίρ οι Αμοραίοι.