Οι Άγγελοι του Σβέντενμποργκ και Η Μαϊμού του Μελανοδοχείου (από το Βιβλίο των Φανταστικών Όντων του Χόρχε Λουίς Μπόρχες)

Οι Άγγελοι του Σβέντενμποργκ

Ο διακεκριμένος φιλόσοφος κι επιστήμονας Εμμα­νουήλ Σβέντενμποργκ (1688 - 1772), τα τελευταία είκο­σι πέντε χρόνια της γεμάτης από μελέτη ζωής του, τα πέ­ρασε στο Λονδίνο. Αλλά, καθώς οι Άγγλοι δεν είναι και πολύ ομιλητικοί, απόκτησε τη συνήθεια να συζητά με Δαίμονες και με Αγγέλους. Ό Θεός του χάρισε το προνό­μιο να επισκέπτεται τον Κάτω Κόσμο και να αναμιγνύεται στη ζωή των κατοίκων του. Ό Χριστός είχε πει ότι οι ψυχές πρέπει να είναι δίκαιες για να γίνουν δεκτές στον Παράδεισο. Ό Σβέντενμποργκ πρόσθεσε ότι πρέπει να είναι κι έξυπνες. Ό Μπλέηκ αργότερα καθόρισε σαφώς ό­τι πρέπει να είναι καλλιτέχνες και ποιητές. Οι Άγγελοι του Σβέντενμποργκ είναι οι ψυχές που διάλεξαν τον Πα­ράδεισο. Δεν έχουν ανάγκη από λέξεις, αρκεί να σκεφτεί ένας Άγγελος κάποιον άλλο και τον έχει πλάι του. Δυο άνθρωποι που αγαπήθηκαν στη γη, γίνονται ένας και μό­νο Άγγελος. Τον κόσμο τον κυβερνά η αγάπη. Ο κάθε Άγγελος είναι ένας Παράδεισος. Έχουν τη μορφή, που έ­χει ένα τέλειο ανθρώπινο ον. Ίδιο είναι και το σχήμα του Παράδεισου. Όπου κι αν κοιτάξουν οι Άγγελοι — είτε βόρεια και ανατολικά είτε νότια και δυτικά — πάντα είναι πρόσωπο μέ πρόσωπο προς το Θεό. Πάνω απ’ όλα είναι θεϊκοί. Η μεγαλύτερή τους ηδονή είναι να προσεύχονται και να λύνουν θεολογικά προβλήματα. Τα γήινα πράγμα­τα δεν είναι παρά σύμβολα των ουράνιων πραγμάτων. Ο ήλιος συμβολίζει τη θεία φύση. Στον Παράδεισο δεν κυλά ο χρόνος, η όψη των πραγμάτων αλλάζει σύμφωνα με τη διάθεση. Ανάλογα με την ευφυία των Αγγέλων αστράφτουν και οι ενδυμασίες τους. Πλουσιότερες απ’ τις ψυχές των φτωχών είναι οι ψυχές των πλουσίων, εφόσον οι πλούσιοι είναι συνηθισμένοι στα πλούτη. Όλα τ’ αντικείμενα, τα έπιπλα κι οι πολιτείες ακόμη, είναι πιο φυσικά και πιο πολυσύνθετα στον Παράδεισο παρ’ ό,τι στη γη. Τα χρώματα είναι πιο πλούσια και πιο αστραφτερά. Οι Άγγελοι αγγλικής καταγωγής έχουν μια κλίση προς την πολιτική, οι εβραϊκής καταγωγής προς το εμπόριο κο­σμημάτων, οι γερμανικής καταγωγής βαστάνε ογκώδεις τόμους που τους συμβουλεύονται πριν να διακινδυνεύ­σουν μια απάντηση. Επειδή οι μουσουλμάνοι τιμούν τον Μωάμεθ, ο Θεός τους έχει προμηθεύσει έναν Άγγελο, που παίζει το ρόλο του Προφήτη. Οι φτωχοί τω πνεύματι κι οι ερημίτες στερούνται τις απολαύσεις του Παράδεισου, μια και θα ήταν ανίκανοι να τις χαρούν.

Η Μαϊμού του Μελανοδοχείου

Αυτό το ζώο, που είναι συνηθισμένο στο Βορρά, είναι τέσσερις ή πέντε ίντσες μακρύ. Τα μάτια του έχουν χρώ­μα πορφυρό και το τρίχωμά του είναι κατάμαυρο, μετα­ξωτό κι απαλό σαν μετάξι. Χαρακτηρίζεται από ένα πε­ρίεργο ένστικτο — του αρέσει η σινική μελάνη. Όταν κάτσει κάποιος να γράψει, κάθεται σταυροπόδι κοντά του με το ένα μπροστινό πόδι διπλωμένο πάνω στ’ άλλο, περιμένοντας μέχρι να τελειώσει το γράψιμο. Τότε πίνει ό,τι έχει απομείνει απ’ το μελάνι. Κι υστέρα κάθεται στα πισι­νά του πόδια ήσυχο κι ικανοποιημένο.

[Μετάφραση Γιώργος Βέης, ΕΚΔΟΣΕΙΣ LIBRO, 1983]