Ερμής ο Τρισμέγιστος, Περί αϋλίας



[Ζώσιμος, Περί οργάνων και καμίνων γνήσια υπομνήματα περί του ω στοιχείου]

Ο Ερμής στο Περί αϋλίας διαβάλλει και τη μαγεία, λέγοντας ότι ο πνευματικός άνθρωπος που έχει γνωρίσει τον εαυτό του[1] δεν πρέπει να προσπαθεί να κατορθώσει κάτι μέσω της μαγείας, ακόμη και αν πρόκειται για κάτι καλό, ούτε να προσπαθεί να παραβιάσει τη μοίρα, αλλά να αφήνει τα πράγματα ως έχουν στη φύση και την κρίση τους. Να πορεύεται μόνο στην αναζήτηση του εαυτού του και, αφού γνωρίσει τον θεό, να κυριαρχήσει στην άφατη τριάδα,[2] αφήνοντας την ειμαρμένη να κάνει ό,τι θέλει στον πηλό της, δηλαδή στο σώμα. Έχοντας αυτά κατά νου και διάγοντας έτσι το βίο του, θα αντικρίσει τον γιο του θεού[3] να γίνεται τα πάντα για χάρη των όσιων ψυχών, ώστε να τις αποσπάσει από τον κόσμο της ειμαρμένης προς τον ασώματο. Δες τον να γίνεται τα πάντα, θεός, άγγελος, άνθρωπος που υφίσταται πάθη. Αφού μπορεί τα πάντα, γίνεται ό,τι θέλει και υπακούει στον Πατέρα περνώντας μέσα από όλα τα σώματα. Φωτίζοντας τον νου του κάθε ανθρώπου τον υψώνει προς τον κόσμο της ευδαιμονίας, όπου βρισκόταν και πριν αποκτήσει σωματική υπόσταση. Ο φωτισμένος νους τον ακολουθεί και ορέγεται εξαιτίας του και οδηγείται σ’ εκείνο το φως.
Δες τον πίνακα που χάραξε ο Βίτος και όσα έγραψαν ο τρισμέγιστος Πλάτων και ο μυριομέγας Ερμής, ότι δηλαδή στην πρωταρχική ιερατική γλώσσα το όνομα Θωθ σημαίνει τον πρώτο Άνθρωπο,[4] ερμηνευτή όλων όσων υπάρχουν, ο οποίος έδωσε ονόματα σε όλα τα υλικά όντα.[5]




[1] Ο όρος πνευματικός ίσως προέρχεται από επίδραση των Γνωστικών. Εκεί οι άνθρωποι είναι χωρισμένοι σε τρεις κατηγορίες: υλικοί, ψυχικοί, πνευματικοί. Οι τελευταίοι αποτελούν την ανώτατη και εκλεκτή κατηγορία. Σε κάθε περίπτωση εδώ ως πνευματικός άνθρωπος εννοείται και ο αληθινός, εσώτερος άνθρωπος που έχει γνωρίσει τον αληθινό θεϊκό εαυτό του και έχει φτάσει στο σημείο να ενωθεί με τον θεό.   
[2] Δεν πρόκειται για τον χριστιανικό τριαδικό Θεό, αλλά πιθανόν ο όρος παραπέμπει στην τριαδική θεολογία ορισμένων αποσπασμάτων των Χαλδαϊκών χρησμών, όπου η θεϊκή τριάδα κυβερνάται από μια μονάδα. Όταν ενωθεί με την Μονάδα, ο ένθεος άνθρωπος κυριαρχεί πάνω στην κατώτερη θεϊκή τριάδα.
[3] Εννοείται ο Λόγος, γιος του Νου. Για χάρη της ανθρώπινης ψυχής ο θείος Λόγος είναι διατεθειμένος να υποφέρει τα παθήματα της ύλης. Κι αυτό, επειδή ο άνθρωπος μετέχει στην ουσία του θεού (συνουσιαστικός) και μόνο μ’ αυτόν βρίσκεται σε επαφή ο θεός (ὁμιλεῖ). Κατά μια έννοια ο ίδιος ο άνθρωπος είναι γιος του θεού.
[4] Ο Θωθ-Ερμής είναι ο πρωταρχικός Άνθρωπος, ο ουράνιος Άνθρωπος των Γνωστικών, του οποίου ο υλικός άνθρωπος είναι μόνο ατελής εικόνα, ο Αδάμας των Ναασσηνών.
[5] Σε ορισμένες μυστικές παραδόσεις το να δώσεις ονόματα στα πράγματα είναι σαν να τα φέρνεις στην ύπαρξη και να τα εξουσιάζεις.