Τι σήμαινε το όνομα Ορφέας: ετυμολογική διερεύνηση



Το όνομα του Ορφέα, παρά την προσπάθεια να αποδοθεί κατά καιρούς σε προελληνική γλώσσα, προέρχεται στην πραγματικότητα από καθαυτή ελληνική ρίζα. Στην Ελληνική γλώσσα υπήρχε ρίζα ορφ-, η οποία δήλωνε την «στέρηση», την «έλλειψη». Από αυτή τη ρίζα δημιουργήθηκε αρχικά ουσιαστικό *ὀρφός. Το ίδιο το ουσιαστικό δεν διασώθηκε στην ιστορική Ελληνική, οι γλωσσολόγοι
όμως εύκολα συμπεραίνουν την ύπαρξή του από τρεις σπάνιες λέξεις (γλῶσσαι) που διασώζει ο λεξικογράφος Ησύχιος: ὀρφοβόται: ἐπίτροποι ὀρφανῶν / ὀρφοβοτία: ἐπιτροπή (ὀρφανῶν) /ὤρφωσεν: ὠρφάνισεν, αόριστος από μη σωζόμενο ενεστώτα ὀρφόω (=ὀρφανίζω). Από το *ὀρφός δημιουργήθηκε με επέκταση -ανος η γνωστή μας λέξη ὀρφανός, δηλαδή ο στερημένος από γονείς (μεταφορικά ο εγκαταλειμμένος).[1] Επομένως το όνομα Ὀρφεύς σημαίνει «αυτός που έχει στερηθεί κάτι» και πρέπει να σχετίζεται με την απώλεια της γυναίκας του Ευρυδίκης, για την οποία κατέβηκε στον Άδη με την γνωστή μάταιη κατάληξη.




[1] Στα αρχαία η λέξη δήλωνε και τους γονείς που έχουν χάσει κάποιο παιδί τους, ενώ απέκτησε και μια γενική μεταφορική ημιεπιρρηματική χρήση «στερημένος από». 

Σχόλια

  1. Ουρ = φως και φέας = αυτός που φέρει το φως
    Ορφέας = αυτός που φέρνει το φως
    Του Ορφέα είναι το "Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός"
    Ανέσπερο φως το αρχικός φως (θα μπορούσαμε να πούμε το φως το αρχικό από τη μεγάλη έκρηξη BIG BANG
    Ουρ το φως του Ωρίωνα στο Άργος Πελασγικόν (σημερινό Ιράκ) υπάρχει η αρχαία πόλη του Ωρίωνος και λέγεται Ουρ UR

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ουρά από το ουρ
    Φωτεινη ουρά έχει ο κομήτης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Όρφνη = Σκοτία ένθεν ειρήσθαι φαση και το Ορφανόν Μεταφορικώς τω εν σκότει ώσπερ όντα των γονέων έστερημένων (Λεξικόν Απολλωνίου Σοφιστού)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ο Γαληνός παρατηρεί ότι «όρος εστί λόγος δηλών ποίον εστιν εκείνο καθ' ού εστιν ο λόγος» ή «όρος εστί λόγος το είναι δηλών». Αρα ορος+φως, Λόγος φωτεινός.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου