Παιάνας στον Απόλλωνα και τον Ασκληπιό (Μακεδονικός ο Αμφιπολίτης)

Μακεδονικός ο Αμφιπολίτης

Παιάνας στον Απόλλωνα και τον Ασκληπιό 

Το κύριο κομμάτι της επιγραφής που έφερε χαραγμένο τον παιάνα κάποιου Μακεδονικού από την Αμφίπολη ανακαλύφθηκε στο Ασκληπιείο της Αθήνας στα τέλη του 19ου αιώνα, ενώ ένα δεύτερο σημαντικό κομμάτι εκδόθηκε το 1963. Η μορφή των γραμμάτων της επιγραφής υποδεικνύει μια χρονολόγηση προς τα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ. Ο Μακεδονικός, Αμφιπολίτης στην καταγωγή, φαίνεται ότι συνέγραψε και κατέγραψε τον παιάνα στη διάρκεια κάποιας παραμονής του στην Αθήνα. Προοριζόταν για εκτέλεση σε μια τελετουργία, κατά την οποία νεαρά αγόρια της Αθήνας έψαλλαν προς τιμήν του Απόλλωνα και του Ασκληπιού, κρατώντας κλαδιά δάφνης και ελιάς, προκειμένου να τα τοποθετήσουν στο βωμό του Ασκληπιού. To μέτρο του ποιήματος είναι μια μίξη εξαμέτρων με άλλα δακτυλικά κώλα. Ο Μακεδονικός περιλαμβάνει στο ποίημά του και την γενεαλογία του Ασκληπιού:

Απόλλων + Κορωνίς > Ασκληπιός + Ηπιόνη > Μαχάων, Ποδαλείριος, Ιασώ, Ακεσώ, Αίγλη, Πανάκεια, Υγεία 

Ο Μακεδονικός  ο Αμφιπολίτης

συνέθεσε (αυτό το ποίημα) κατά προσταγή του θεού:

Τον Δήλιο Απόλλωνα με την ωραία φαρέτρα , τον αργυρότοξο γιο του Δία υμνείτε, 

με καρδιά γεμάτη ευφροσύνη και γλώσσα σωστή, ιέ Παιάν,

κλαδί ικεσίας στην παλάμη σας βάλτε ωραίο ελιάς 

και δάφνης βλαστάρι λαμπρό, νέοι της Αθήνας, ιέ Παιάν.

Νέοι, άμεμπτος ύμνος ας ψάλει το γιο της Λητώς, τον μακρύβολο, των Μουσών

ξακουστό αρχηγό, ιή Παιάν,

τον Σωτήρα, που γέννησε κάποτε βοηθό στην αρρώστια,

στον πόνο, τον Ασκληπιό, παιδί ευμενές, ιέ ω ιέ Παιάν.

Σ’ αυτόν, στις κορφές του Πηλίου απάνω, κάθε τέχνη κρυφή

που των θνητών διώχνει τους πόνους δίδαξε ο Κένταυρος, ιέ Παιάν,

στης Κορωνίδας το γιο, πράο για τους ανθρώπους θεό σεβαστότατο, ιέ Παιάν.

Κι από κείνον γεννήθηκαν γιοι ο Ποδαλείριος και ο Μαχάων, αρχηγοί των Ελλήνων στη λόγχη, ιή Παιάν,

η Ιασώ, η Ακεσώ, η Αίγλη, η Πανάκεια, κόρες της Ηπιόνης

μαζί με τη μεγαλόπρεπη Υγεία, ιή Παιάν.

Χαίρε των θνητών μεγάλο αγαθό, θεέ ενδοξότατε, ιέ ω ιέ Παιάν,

Ασκληπιέ, και δώσε μας, τη δική σου σοφία υμνώντας για πάντα,

στη ζωή να θάλλουμε μαζί με την τερπνότατη Υγεία, ιή Παιάν.

Είθε να σώζεις την Αθήνα, την πόλη του Κέκροπα πάντα προστρέχοντας, ιέ Παιάν.

Ήπιος να είσαι, μακάριε, να μας φυλάς από τις στυγερές αρρώστιες, ιέ ω ιέ Παιάν.