"Φήμη αιώνια ας τιμά το φως σου το άσβεστο" (Ανώνυμος Παιάνας στον Απόλλωνα)

  

            Ο παιάνας αυτός βρέθηκε στην πίσω όψη ενός παπυρικού στρατιωτικού εγγράφου του 156 μ.Χ. Αποτελείται αποκλειστικά από μακρές συλλαβές, επομένως ανήκει σε μια κατηγορία θρησκευτικών ασμάτων που καλούνται «σπονδαϊκές επικλήσεις». Τέτοιου είδους ποιήματα βρίσκουμε ήδη στην αττική τραγωδία (Ευρ., Ίων 125-127). Το ποίημα ανοίγει συμβατικά με μια σειρά τόπων που αγαπά ο Απόλλων. Οι στίχοι 7-8 φαίνονται να υπαινίσσονται την τιμωρία του Τιτυού από τον θεό. Οι τελευταίοι δυο στίχοι περιλαμβάνουν στοιχεία συγκρητισμού λατρειών που δείχνουν ότι ο ύμνος είναι ύστερης εποχής: ο Δίας κρατά πυρσούς προς τιμήν του Απόλλωνος σαν Ελευσίνιος δαδούχος, οι καρποί μεγαλώνουν με τη δύναμη του φωτός του Απόλλωνα, ο οποίος φαίνεται να έχει ιδιότητες παρόμοιες με της Δήμητρας.     

Παιάν, ω Παιάν. Με το τραγούδι μας τον Φοίβο ας υμνήσουμε,

            που τον κάνει να χαίρεται της Δήλου το ύψωμα και του Ινωπού [1] η χαράδρα,

            οι δίνες του Ξάνθου [2] και ο Λάδων [3] που θάλλει με δάφνες,

            του Ισμηνού [4] οι πηγές κι η ξακουστή για τους ναούς της η Κρήτη.

            Παιάνα, οδηγείς των Μουσών το τραγούδι πλάι στην ιερή

            των Δελφών κρήνη και σμίγεις μαζί τους ωραία φωνή!

            Φωτιά στο βλέμμα σου βγάζοντας και δάφνης στεφάνι στα μαλλιά σου φορώντας

            τη Λητώ, τη μητέρα σου, με την τέχνη του τόξου από την ύβρη προστάτεψες.[5]

            Φήμη αιώνια ας τιμά το φως σου το άσβεστο:

            για χάρη σου ο Δίας δάδα κρατά με φως που λάμπει στιλπνό

            κι οι καρποί ξανθαίνουν στην οργωμένη γη.

---

[1] Μικρό ποτάμι στη Δήλο.

[2] Ποτάμι της Τρωάδας.

[3] Ποτάμι της Αρκαδίας.

[4] Βοιωτικός ποταμός.

[5] Εννοείται η νίκη του Απόλλωνα επί του γίγαντα Τιτυού.