Thomas Worlidge, A select collection of drawings from antique gems, 1768 (pars prima, 100 pictures)

WILLY POGANY, 8 ILLUSTRATIONS IN P. COLLUM'S, THE ADVENTURES OF ODYSSEUS (1918)

ATHENA AND ACHILLEUS

CIRCE

HELEN IN TROY

TULISOFALA OF ASHIYYUR, 7 ΡΗΤΑ (με βάση την αγγλική μετάφραση της Leisha Tanner)

We imagine that we have some control over events. But in fact we are all adrift in currents and eddies that sweep us about, carrying some downstream to sunlit banks, and others onto the rocks.

Φανταζόμαστε πως έχουμε κάποιο έλεγχο πάνω στα γεγονότα. Στην πραγματικότητα όμως είμαστε όλοι έρμαια ρευμάτων και δινών που μας σαρώνουν, οδηγώντας μερικούς προς τις εκβολές, σε ηλιόλουστες όχθες, και άλλους πάνω στα βράχια.

The measure of a civilization is in the courage, not of its soldiers, but of its bystanders.

Το μέτρο ενός πολιτισμού έγκειται στο θάρρος, όχι των στρατιωτών του, αλλά όσων είναι απλοί θεατές των γεγονότων.

Boundaries have no existence save on charts or in small minds. Nature does not draw lines.

Τα όρια δεν έχουν καμιά ύπαρξη παρά μόνο στους χάρτες και τα μικρά μυαλά. Η φύση δεν τραβά γραμμές.

If you would grasp the reason for your existence, and reach the limits of what may be known, you must live on the edge. Get away from the crowds that distract and deflect. It is why we love mountaintops and deserted beaches.

Αν είναι να συλλάβεις το λόγο της ύπαρξής σου και να φτάσεις στο όριο όσων μπορούν να γίνουν γνωστά, πρέπει να ζήσεις παράμερα. Φύγε μακριά από τα πλήθη που αποσπούν και εκτρέπουν την προσοχή. Αυτός είναι κι ο λόγος που αγαπάμε τις βουνοκορφές και τις απόμερες παραλίες.

Truth comes in two formats: insights, and collisions with reality.

Η αλήθεια έρχεται σε δύο μορφές: ενοράσεις και συγκρούσεις με την πραγματικότητα

A dream that survives becomes myth. And, ultimately, dogma.

Ένα όνειρο που επιβιώνει γίνεται μύθος και εντέλει δόγμα

Justice and mercy are the cornerstones of a correct life; justice because it is demanded by nature; and mercy because justice erodes the soul.

Η δικαιοσύνη και το έλεος είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι μιας ορθής ζωής. Η δικαιοσύνη, επειδή την ζητά η φύση. Το έλεος, επειδή η δικαιοσύνη προκαλεί διάβρωση της ψυχής.

[Αll Tulisofalas'  Quotes via Jack McDevitt, A Talent for War]

Henry Wadsworth, Delia

Sweet as the tender fragrance that survives,
When martyred flowers breathe out their little lives,
Sweet as a song that once consoled our pain,
But never will be sung to us again,
Is thy remembrance. Now the hour of rest
Hath come to thee. Sleep, darling: it is best

Γλυκιά η ανάμνησή σου, καθώς λεπτή ευωδιά που επιζεί,

όταν βασανισμένα άνθη τις ζωούλες τους ωσάν πνοή αφήνουν.

Γλυκιά σαν άσμα που κάποτε απάλυνε τον πόνο μας,

αλλά ποτέ δε θα τραγουδηθεί ξανά για μας. 
Μα τώρα ήρθε για σε η στιγμή ν’ αναπαυτείς. 

Κοιμήσου, αγάπη: είναι το καλύτερο.

Henry Wadsworth, The Song of Hiawatha, xiv

 Great men die and are forgotten,

Wise men speak; their words of wisdom
Perish in the ears that hear them,
Do not reach the generations
That, as yet unborn, are waiting
In the great, mysterious darkness
Of the speechless days that shall be

Μεγάλοι άνδρες πεθαίνουν, ξεχνιούνται,

σοφοί ομιλούν. Μα της σοφίας οι λόγοι τους

χάνονται στ’ αυτιά που ακούνε,

δεν φτάνουν ως τις γενιές

τις ακόμη αγέννητες που προσμένουν

στο μέγα μυστήριο σκότος

των αμίλητων ημερών μιας μέλλουσας ύπαρξης.

Henry Wadsworth, Tales of a Wayside Inn 1874

Πλοία που περνούν μες στη νύχτα και μιλούν μεταξύ τους στο διάβα,

μόνο ένα σινιάλο, μια φωνή μακρινή στο σκοτάδι.

Έτσι δα στον ωκεανό της ζωής περνάμε κι ο ένας μας στον άλλο μιλάμε,

ένα βλέμμα μονάχα, μια φωνή, μετά πάλι ξανά σιγή και σκοτάδι.

Ships that pass in the night, and speak each other in passing,
Only a signal shown and a distant voice in the darkness;
So on the ocean of life we pass and speak one another,
Only a look and a voice, then darkness again and a silence.

Paul Laurence Dunbar, 1872 - 1906, Ships That Pass in the Night

Πέρα στον ουρανό μεγάλα και σκοτεινά τα νέφη συνάζονται.

Μέσα στην πλέρια τη νύχτα κοιτώ μακριά

όπ’ ακούω ήχο βαθύ κανονιού και επίσημο  

και πιάνω τη λάμψη τυχαίου φωτός

να μου λέει πως το πλοίο που ψάχνω περνάει, περνάει.

Δακρυσμένα τα μάτια μου της ψυχής την πληγή την βαθιά καθρεφτίζουν:

θα χαιρέταγα και θ΄ ανέβαινα σε τούτο το πλοίο των πλοίων.

Ικετεύοντας τα χέρια μου απλώνω, κραυγάζω με δύναμη,

μα η φωνή μου πέφτει νεκρή λίγο πιο πέρα απ’ τα χείλη μου.

Μονάχα ο ίσκιος της φτάνει ως το σκάφος που περνάει, περνάει.

Ω  Γη, Ουρανέ, Ωκεανέ, επικυρίαρχοι,

ω καρδιά και ψυχή μου που το σκότος το τρέμει!

Για με δεν υπάρχει ελπίδα; Δεν υπάρχει τρόπος κανείς

για να δω, ν’ ανέβω σ' ετούτο το πλοίο που σπεύδει

και χάνεται απ’ την ακοή και το βλέμμα, καθώς περνάει, περνάει;

Out in the sky the great dark clouds are massing;
   I look far out into the pregnant night,
Where I can hear a solemn booming gun
   And catch the gleaming of a random light,
That tells me that the ship I seek is passing, passing.

My tearful eyes my soul’s deep hurt are glassing;
   For I would hail and check that ship of ships.
I stretch my hands imploring, cry aloud,
   My voice falls dead a foot from mine own lips,
And but its ghost doth reach that vessel, passing, passing.

O Earth, O Sky, O Ocean, both surpassing,
   O heart of mine, O soul that dreads the dark!
Is there no hope for me? Is there no way
   That I may sight and check that speeding bark
Which out of sight and sound is passing, passing?

Οι δελφικές τελετές "Ηρωίς" και "Χάριλα" (από τη Μυθική Αναζήτηση)

     

Η ελληνική λέξη ἡρωίς, η ηρωίδα, αποτελεί το θηλυκό τύπο της λέξης ἥρως (ήρωας). Με το όνομα Ηρωίς και Χάριλα ήταν γνωστές δελφικές γιορτές του διονυσιακού κύκλου. Στην αρχαιότητα με το όνομα Ηρωίς ονομάζονταν οι  γυναικείες μυστηριακές εορτές των θυιάδων ιερειών των Δελφών, αλλά ίσως και των θρησκευτικών κέντρων της Λέρνης και της Τροιζήνος, προς τιμήν του αφυπνιζόμενου θεού Διόνυσου (Ήρωας Θεός) και της θεομήτορος Σεμέλης... Οι τελετές γιορτάζονταν κάθε οκτώ χρόνια, σε  ανάμνηση της επανόδου της Σεμέλης, μητέρας του θεού, από τον Άδη. Θεωρούνταν ως μια  βακχική μυστικιστική εορτή που τελούνταν κατά την περίοδο του χειμώνα στους Δελφούς. Τα λεγόμενα στην εορτή αυτή τα γνώριζαν μόνο οι γυναίκες που συμμετείχαν. Στη γιορτή της Ηρωίδος έπαιρναν μέρος μόνο οι Θυιάδες και το περιεχόμενο των δρώμενων ήταν η αναγωγή της Σεμέλης, μητρός του Διονύσου, από τον Άδη στο πάνω κόσμο, δηλαδή την επαναφορά της από τον θάνατο στη ζωή. μια αναγωγή που σύμφωνα με την παράδοση έγινε από τον ίδιο το Διόνυσο και την οδήγησε στον Όλυμπο με το όνομα Θυώνη.

    Χάριλα καλούνταν καθαρτικές και γονιμικές τελετές στους Δελφούς, οι οποίες γιορταζόταν επίσης κάθε οκτώ χρόνια. Σχετίζονταν με την αναγέννηση της φύσης. Κατά τη διάρκεια της γιορτής μαστίγωναν μια κούκλα, την κρεμούσαν και τέλος την έθαβαν με μια θηλιά στο λαιμό. Η Χάριλα ήταν σύμφωνα με την παράδοση ένα φτωχό και ορφανό κορίτσι. Σε εποχή λιμού πήγε στο βασιλιά των Δελφών να παρακαλέσει για τροφή. Εκείνος την έδιωξε κτυπώντας την στο πρόσωπο με το σανδάλι του. Μετά από αυτό το κορίτσι πήγε και κρεμάστηκε από την ντροπή του. Καθώς ο λιμός συνεχιζόταν και απλώθηκε στη χώρα αρρώστια, το μαντείο διέταξε τους Δελφούς να εξιλεώσουν τον άδικο θάνατο της Χάριλας. Αφού βρήκαν το πτώμα, τέλεσαν μία θυσία καθαρμού, την οποία τελούσαν μετά κάθε οχτώ χρόνια  (ο Πλούταρχος μιλά για ενναετηρίδα)

        Σύμφωνα με το τυπικό της αναπαράστασης, ο κορυφαίος θρησκευτικός αξιωματούχος υπεδύετο τον Βασιλιά και στεκόταν μπροστά από το πλήθος, μοιράζοντας κριθάρι και λαχανικά σε πολίτες και ξένους. Τότε έφερναν ένα ομοίωμα της Χάριλας και αφού το άγγιζαν όλοι, ο Βασιλιάς το μαστίγωνε με το σανδάλι του. Κατόπιν η κορυφαία Ιέρεια των Θυιάδων έπαιρνε το ομοίωμα και το πήγαινε σε μια ρεματιά. Εκεί, αφού του έδεναν ένα σκοινί γύρω από το λαιμό του, το έθαβαν στο σημείο που είχαν θάψει και τη Χάριλα.

http://mythiki-anazitisi.blogspot.com/2015/01/blog-post_21.html

John Keats, Bright Star (μετάφραση Ευστράτιος Σαρρής)

Ἄστρο λαμπρό, ὅπως καὶ σὺ νά ’ταν ν’ ἀκινητῶ,
μὰ ὄχι νὰ φέγγω μοναχός, νύχιος μετέωρος δείκτης,
μὲ βλέφαρα ποὺ δὲν σφαλνοῦν αἰώνια, νὰ θωρῶ
-τῆς φύσεως καρτερικὸς κι ἄγρυπνος ἐρημίτης-

τὰ ὕδατα, νὰ κυματοῦν σ’ ἱερουργία παληά,
καὶ τοῦ ἀνθρώπου τὶς ἀκτές, παγκόσμια, νὰ ἐξαγνίζουν·
ἢ ν’ ἀτενίζω, νηόστρωτη κι ἀφράτη, τὴν θωριὰ
χιονιοῦ, ποὺ βάλτους καὶ βουνὰ σκέπασε καὶ λευκίζουν…

Ὄχι! Μὰ λέω ν’ ἀκινητῶ κι ἄφθαρτος νὰ ξαπλώνω
στῆς ὄμορφης ἀγάπης μου τὰ στήθια τὰ μεστά·
νὰ νιώθω, αἰώνια, ἁπαλὰ πῶς πνέουν, πῶς φουσκώνουν,
κι, αἰώνια, τρικύμισμα γλυκὸ νὰ μὲ ξυπνᾶ.

Κι ἀκόμα λέω ν’ ἀγροικῶ τὴν τρυφερὴ ἀναπνοιά της,
κ’ ἔτσι νὰ ὑπάρξω· ἢ ἂς χαθῶ μὲς στὴν λιγοθυμιά της.

[ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΤΟΝ ΦΙΛΟ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΙΡΕΤΩΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΝ ΤΟΥ]

http://saritori.blogspot.com/2015/11/bright-star_15.html

Dan Simmons, Martin Silenus (Hyperion Cantos)

To 1989 o Dan Simmons εξέδωσε το πολυβραβευμένο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας Hyperion με πλήθος αναφορών στην κλασική και την ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για το "λογοτεχνικότερο" βιβλίο ΕΦ των τελευταίων δεκαετιών. Ένας από τους κύριους χαρακτήρες είναι ο ποιητής Martin Silenus, αντιπαθητικός και αξιαγάπητος ταυτόχρονα, ο οποίος μέλλεται να κερδίσει την αιώνια δόξα με τα ποιήματά του.

Lord Dunsany, Νύχτα / Night (Μετάφραση Ευστράτιου Σαρρή)

Στὴν ἔρημην, πέφτει τὸ βράδυ,
Σαχάρα· σπίθα μὲ τὴν σπίθα
Ἄραβες, ποιοὶ ἦσαν δὲν κατεῖχα,
φωτιὲς ἀνάβουν στὸ σκοτάδι.

Κόκκοι τῆς στάχτης στὸν καπνὸ
κ’ ἕνας μικρὸς πῶς νὰ μαντέψει
ποιὰ ἡ φλόγα ποὔχει τον χωνέψει
ἢ γιὰ ποιόν, τρέχει, προορισμό;

Στὶς μαῦρες τοῦ Παντὸς ἐρμιὲς
σπεῖρες γαλαξιῶν γυρίζουν,
σπίθα ἐπὶ σπίθα στροβιλίζουν,
κ’ ἐμεῖς εἴμαστε μιὰ ἀπ’ αὐτές.

Ποιός νὰ γνωρίζει τὸν σκοπὸ
ποὺ ἐγέρθηκαν ἢ ποῦ τὸ δείλι;
Ὅλα τὰ πνεύματα ῥωτῶ,
στέκουν… τὸ δάχτυλο στὰ χείλη.

http://saritori.blogspot.com/2015/11/night.html

H. P. Lovecraft, Nyarlathotep (μετάφραση Ευστράτιου Σαρρή)

Ἀπ’ τῆς Αἰγύπτου τ’ ἄδυτα, στὰ ἔσχατα φερμένος,

ὁ μαῦρος ἦρθ’ ἐξάγγελος, πού ’παν θεὸ οἱ φελλάχοι·

πρίγκηψ ἰσχνὸς καὶ σιωπηλὸς καὶ μυστικὰ ἐπαρμένος,

μὲ ἱμάτιο ὡς δείλι πορφυρό, στὸν κόσμο μπρὸς ἐστάθη.



Πλῆθος συνέρρεε μανιακό, τὸν λόγο του διψοῦσε,

μὰ ὡς φεῦγαν, τὰ ποὺ κήρυττε κάτι ἔσβηνε ἀπ’ τὴν μνήμη·

ἐνῶ τὰ ἔθνη ἐπάγωσε φριχτὴ κι ἀβέβαιη φήμη

πὼς ἄγρια κτήνη τοῦ ἔγλειφαν τὰ χέρια ὡς προχωροῦσε.



Μετὰ ξέρασε ἡ θάλασσα στεριὲς καταραμένες,

τρούλους χρυσοὺς φυκόπλεχτους ἀνέδυσαν οἱ αἰῶνες,

ῥαγίστ’ ἡ γῆ κ’ ἐσάρωσαν σελάων τρελοὶ τυφῶνες

τὶς ἀκροπόλεις τῶν θνητῶν ποὺ ἐτρέμαν κλονισμένες.



Τότε, ἄτσαλο σφυρί, χτυπᾶ στῆς μέθεξης τ’ ἀμόνι

τ’ ἄλογον χάος· κ’ ἐτίναξε, στ’ ἄστρα, τῆς γῆς τὴν σκόνη.

[Ποίημα τοῦ Χ.Φ. Λάβκραφτ σε μετάφραση Ευστράτιου Σαρρή]
http://saritori.blogspot.com/2015/11/nyarlathotep.html